Şirketlerin kolay birleşmesi

 Şirketlerin kolay birleşmesi
Yeni TTK' nın getirdiği önemli düzenlemelerden biri de şirketlerin kolay birleşmesine imkân veren düzenlemelerdir. Birleşme TTK' nın 136-158'inci maddelerinde düzenlenmiştir. Kolay birleşme düzenlemelerine ise 155 ve 156'ncı maddelerde yer verilmiştir. Bugünkü yazımızda kolay birleşme konusu ele alınacaktır.
 
Kolay birleşme hangi şartlarda gerçekleştirilebilecektir?
 
155'inci madde, öngörülen şartların varlığında sadece sermaye şirketlerinin birleşmesine uygulanan kolaylaştırılmış birleşmeyi düzenlemektedir. Bu hüküm, kıyas yolu ile şahıs şirketlerine uygulanamaz. Kolaylık ise 156'ncı maddede gösterilmiştir. Birleşme, alacaklıların haklarının zarara uğraması olasılığı yoksa, kolaylaşmaktadır. Bu sebeple şartları varsa Kanun koyucu, birleşme sözleşmesini yeterli bulmuş, birleşme raporuna, birleşmenin denetlenmesine, inceleme hakkı sağlanmasına, hatta bunun genel kurulun onayına sunulmasına gerek görmemiş, bu işlemlerin yapılıp yapılmamasını birleşen şirketlere bırakmıştır.
 
Yeni TTK' nın 155'inci maddesinin 1'inci fıkrasına göre;
 
(1) a) Devralan sermaye şirketi devrolunan sermaye şirketinin oy hakkı veren bütün paylarına veya
 

1. b) Bir şirket ya da bir gerçek kişi veya kanun yahut sözleşme dolayısıyla bağlı bulunan kişi grupları, birleşmeye katılan sermaye şirketlerinin oy hakkı veren tüm paylarına, sahiplerse sermaye şirketleri kolaylaştırılmış düzene göre birleşebilirler.

 
Birinci fıkra iki varsayımda ((a) ve (b) bendleri) kolaylaştırılmış birleşmeye izin vermektedir. Her ikisinde de oy hakkı veren payların yüzde yüzüne sahip olma olgusu vardır. 
 
Birinci varsayımda hem devralan hem de devrolunan şirket sermaye şirketidir ve devralan sermaye şirketi devrolunan sermaye şirketinin oy hakkı veren paylarının tamamına sahiptir. 
 
İkinci varsayımda iki kardeş sermaye şirketi birleşmektedir. Kardeş sermaye şirketi, aynı hakimiyet altında bulunan şirketler demektir. 
 
Meselâ birleşen A limited ile B limited şirketinin oy hakkı veren bütün paylarına C anonim şirketi ile gerçek kişi D sahipse, A ve B kardeş şirketlerdir. Kanun koyucu burada da kolaylaştırılmış birleşmeyi uygun bulmuştur. İkinci varsayımda birleşen sermaye şirketlerinin oy hakkı veren paylarının yüzde yüzü bir şirkete, bir gerçek kişiye veya miras şirketi, adî şirket gibi kişi gruplarına ait olabilir.
 
Yeni TTK' nın 155'inci maddesinin 2'nci fıkrasına göre;
 
(2) Devralan sermaye şirketi, devrolunan sermaye şirketinin tüm paylarına değil de oy hakkı veren paylarının en az yüzde doksanına sahipse, azınlıkta kalan pay sahipleri için;
 

1. a) Devralan şirkette bu payların denk karşılığı olan paylar verilmesi şirket payları yanında, 141'inci maddeye göre, şirket paylarının gerçek değerinin tam dengi olan nakdî bir karşılık verilmesinin önerilmiş olması ve

 

1. b) Birleşme dolayısıyla ek ödeme borcunun veya herhangi bir kişisel edim yükümlülüğünün yahut kişisel sorumluluğun doğmaması, hâlinde birleşme kolaylaştırılmış usulde gerçekleşebilir. 

 
İkinci fıkrada hakimiyet oranı yüzde doksandır. Bu sebeple, kolaylaştırılmış birleşmeye gidilirken, azınlıkta kalan ortaklar korunmuştur. Hükümdeki (a) ve (b) bentleri koruma araç ve şartlarını göstermektedir. 
 
Hangi kolaylıklar sağlanmaktadır?
 
Kolay birleşmede hangi kolaylıkların sağlandığı Yeni TTK' nın 156'ncı maddesinde sayılmıştır. Buna göre;
 
 (1) Birleşmeye katılan ve 155'inci maddenin birinci fıkrasında öngörülen şartlara uyan sermaye şirketleri, birleşme sözleşmesinde,
 

• 146'ncı maddenin birinci fıkrasının (a) ve (f) ilâ (i) bentlerinde gösterilmiş bulunan kayıtlara yer verirler. 
• Bu sermaye şirketleri, 147'nci maddede öngörülen birleşme raporunu düzenlemeye ve
• 149'uncu maddede düzenlenen inceleme hakkını sağlamakla yükümlü olmadıkları gibi, 
• Birleşme sözleşmesini 151'inci madde uyarınca genel kurulun onayına da sunmayabilirler.

(2) Birleşmeye katılan ve 155'inci maddenin ikinci fıkrasında öngörülen şartlara uyan sermaye şirketleri,
 

• Birleşme sözleşmesinde, sadece, 147'nci maddenin ikinci fıkrasının (a), (b) ve (f) ilâ (i) bentlerinde gösterilmiş bulunan kayıtlara yer verirler. 
• Bu şirketler 147'nci maddede öngörülen birleşme raporunu düzenlemeye ve
• Birleşme sözleşmesini 151'inci madde gereğince genel kurula sunmaya da zorunlu değildirler. 
• 149'uncu maddede öngörülen inceleme hakkının, birleşmenin tescili için ticaret siciline yapılan başvurudan otuz gün önce sağlanmış olması gerekir. 

156'ncı maddede kolay birleşme hükümlerinin kolaylıkları açık bir şekilde belirtilmiştir. Yeni TTK ile ticari hayata giren bu düzenleme ile şirketlerin birleşmesi daha zahmetsiz bir hale getirilmiştir.
Ekrem Öncü
 
http://www.thelira.com/yazar/31/ekrem-oncu/2975/sirketlerin-kolay-birlesmesi-duzenlemesi